Het is ijzig koud en de wind, welke recht van zee komt, laat de gevoelstemperatuur dalen tot bibberend mochten we hieraan willen toegeven. Het brandweerpak waarin ik mij heb gehuld, samen met een aantal collega’s van de vrijwillige brandweer, kan ons beschermen tegen een grote hitte, maar biedt deze ook bescherming in deze omstandigheden vandaag?

Het is begin januari en ik bevindt me op het strand van Schiermonnikoog in een ongeorganiseerde en niet gecoördineerde chaos van rommel en mensen. Een paar dagen lang heb ik mij geërgerd en geïrriteerd aan de beelden van stranden vol rommel. Een containerramp.. wie had dat kunnen bedenken..? Dit komt ons nu toch ook helemaal niet uit..! Voor iemand die zijn best doet om onze Noordzee een ietsje schoner te duiken is dit een klap in het gezicht. Juist in dit gedeelte van deze zee, welke nu rampgebied wordt genoemd, worden pogingen gedaan om te beschermen, te koesteren en te herstellen.

Ik kon het wel uitschreeuwen, maar was verstomd. Ik voel me bedonderd, maar door wie? Ik had een mening, maar was vertwijfeld. Ik wilde iets doen, maar kon me niet bewegen. Ik zocht warmte, maar voel de winterse koude.

In de media wordt gezocht naar schuldigen en met de vinger gewezen naar verantwoordelijken. Sommigen analyseren en zoeken voor zichzelf antwoorden in falende systemen. Anderen halen hun schouders op. Op straat hoor ik gesprekken vol verwijten. En ook ik doe uiteraard mijn best om deze ramp buiten mijn schuld te houden.

Tempex, PUR-schuim, stoelen, krukjes, matrassen, handdoeken, kussens, bidons, zeep-dispenser-pompjes, jassen, tassen, schoenen, plasticzakken, knuffels, een variëteit aan kinderspeelgoed, rubbertjes, auto onderdelen, kleding, electronica en een enorme hoeveelheid minuscule plastic bolletjes. Ze vormen slechts een greep uit de spiegeltjes en kraaltjes uit onze westerse maatschappij welke de kustlijnen hier nu sieren. Tussen al deze rommel vindt ik echter iets moois. Ik zal het kunnen omschrijven als verbroedering tussen gelijkgezinden. De stranden worden schoongemaakt door vele mensen welke met hetzelfde gevoel van onmacht, boosheid en frustratie te kampen hebben en blind zijn begonnen aan een klus waarvan het einde verder lijkt te reiken dan de horizon. De koude maakt plaats voor warmte welke ik voel door de enorme inzet van al deze mensen uit alle windstreken welke op dit strand zijn komen aanwaaien. Mensen welke hetzelfde blijken te voelen dan ik. De boosheid maakt bij mij en ons echter langzaam plaats voor schaamte. Mijn rode gezicht waarvan de oorzaak bij het koude weer leek te liggen blijkt schaamrood te zijn. Ik kom tot de conclusie dat ikzelf de oorzaak ben van deze ramp. Ik heb het gedaan! Ik ben hieraan schuldig! Ik heb dit mede mogelijk gemaakt! En IK ga helpen deze rotzooi op te ruimen, want alle beetjes helpen.

Ik kreeg het steeds warmer.., ik zweette m’n pak uit!

Vandaag, negen maanden na de ramp, heb ik twee keer gedoken op een scheepswrak op de Borkumse Stenen. Een uniek natuurgebied boven de Waddeneilanden waar tevens een project loopt om de Platte Oester terug te brengen. Een herstelproject om terug te brengen van wat ooit, door menselijk toedoen, is verdwenen. Een project met visie en toewijding. En dit geeft hoop. Ook hier vinden we sporen van de container-ramp. Het verloren vistuig, dat onze postzakken tot nu toe altijd vulde tijdens de expedities, wordt nu afgewisseld met allerlei spullen uit de containers. De wrakken vormen nu een verzamelplaats waar veel van de verloren spullen zich ophopen. Van dit specifieke wrak worden onder andere roze kinderjassen en allerlei auto-onderdelen naar boven gehaald. Ik ben echter bang dat veel van de verloren spullen in het zand verborgen liggen om op een ander moment weer vrij te spoelen. Dit is een milieuramp die niet negen maanden geleden is gebeurd, maar nog vele jaren een probleem zal vormen totdat het allemaal onderdeel gaat uitmaken van de zogenoemde plastic soep. Een soepje met een bittere bijsmaak. Toch vind ik hier aan boord hetzelfde gevoel van verbroedering binnen een team van mensen welke zich vrijwillig inzetten voor een beter milieu. De omstandigheden waaronder gewerkt wordt zijn vaak zwaar, maar wij zien hierin een belangrijke taak al lijkt het einde vaak verder te reiken dan de horizon. We zetten samen de schouders eronder, want alle beetjes helpen.

Wouter